In veel organisaties wordt medewerkers met een zekere regelmaat via tamelijk uitvoerige enquêtes gevraagd naar hun motivatie (MMO) of waardering (MWO). De resultaten bereiken vaak traag diezelfde medewerkers, als een bevestiging achteraf van een gebruikelijke uitkomst, namelijk dat communicatie verbetering behoeft. De eerstelijns leidinggevenden en het middle management zitten vervolgens met de uitkomsten in hun maag; waardering en motivatie blijken lager dan verwacht. En zij moeten de resultaten presenteren en met actieplannen komen.
Bij de lancering van dit soort instrumenten worden de consequenties onderschat: een vraag stellen impliceert dat je iets met het antwoord gaat doen. Management en organisatie zijn niet eenzijdig in staat motivatie en waardering te beïnvloeden. Interesses, ideeën, opvattingen en gedrag van individuele medewerkers zijn minstens zo bepalend.
Juist de nieuwe media bieden bij uitstek mogelijkheden om deze gedeelde verantwoordelijkheid in de communicatie te benadrukken, dus geen eenrichtingskanaal met een enquête maar twee richtingen: vraag, antwoord, reactie op het antwoord en zo verder. En niet een jaarlijkse ritueel, maar een voortdurende uitwisseling.
Een prachtig voorbeeld is de gedachtekaart, een korte maar wel doordachte vraagstelling via internet, die bijzonder snel en betrekkelijk goedkoop kan worden uitgevoerd. De gedachtekaart vraagt naar associaties en beleving en de resultaten lenen zich prima om met de respondenten te discussiëren over de boodschappen die uit de resultaten voor de organisatie zichtbaar worden. Korter, eenvoudiger, sneller, goedkoper en bovendien effectiever omdat men zich meer actief betrokken voelt. Zo kan het dus ook!
